Minister Van Achter lanceert actieplan Mediawijsheid: jongeren en sociale media centraal

Vlaams minister van Media Cieltje Van Achter kondigt een actieplan mediawijsheid aan. Daarmee wil ze jongeren wapenen tegen de risico’s van sociale media, zonder hen uit te sluiten van hun digitale leefwereld. “Een verbod creëert schijnveiligheid. We moeten hen leren omgaan met sociale media in plaats van hen de toegang te ontzeggen,” stelt Van Achter.

De minister kiest resoluut voor een actieplan Mediawijsheid dat ze tegen de zomer wil voorstellen samen met partner Mediawijs. “Met dit plan wil ik inzetten op educatie, bewustmaking en betrokkenheid van jongeren, ouders, scholen en lokale partners. Jongeren zullen actief worden betrokken bij de uitrol van het plan.  Met dit actieplan bouwen we aan een sterke digitale generatie.”

Onderzoek biedt nuancering

Hoewel er bezorgdheid leeft over het effect van sociale media op het mentaal welzijn van jongeren, wijst wetenschappelijk onderzoek - onder meer van de KU Leuven - op een genuanceerd beeld. Er is geen duidelijk causaal verband aangetoond tussen socialemediagebruik en psychische problemen bij jongeren. De impact hangt sterk af van context en individuele kwetsbaarheid.

Wat studies wel aantonen is dat sociale media ook positieve effecten hebben: jongeren bouwen er vriendschappen op, vinden steun bij elkaar, en ontdekken wie ze zijn. Vooral voor kwetsbare groepen kunnen online netwerken een belangrijke rol spelen in hun zelfvertrouwen en verbondenheid. “Sociale media zijn geen vijand. Jongeren halen er erkenning, informatie en verbondenheid uit. Ons beleid moet daarop inspelen,” zegt minister Van Achter.  

Jongeren als partners in het beleid

De minister ging in gesprek met de Vlaamse Jeugdraad, die pleit tegen een verbod en inzet op weerbaarheid en educatie. Hun boodschap is duidelijk: een verbod werkt contraproductief en duwt jongeren in de grijze zone.

“Over jongeren is al genoeg gesproken. Het is tijd om mét hen te spreken,” stelt Van Achter. “Jongeren zijn de experten van hun eigen digitale leefwereld. Hun stem verdient een centrale plaats in dit debat.”

Verantwoordelijkheid bij platformen

De minister blijft ook in gesprek met sociale mediaplatformen over hun rol in de bescherming van minderjarigen. Dankzij Europese regelgeving, zoals de digitale dienstenverordening, zijn platformen verplicht maatregelen te nemen om minderjarigen te beschermen tegen schadelijke inhoud. Van Achter waarschuwt dat een verbod net averechts kan werken: platformen zouden minder inspanningenkunnen leveren om jongeren te beschermen, omdat ze formeel geen toegang meer zouden hebben.

“We willen jongeren beschermen, maar vooral versterken. Dit actieplan is ons krachtig antwoord op de uitdagingen van de digitale wereld.”, besluit minister van Media Cieltje Van Achter.